Groenten in Sébaco, Nicaragua

Een klein aantal supermarkten in Centraal-Amerika domineert de retailsector. Hun betrokkenheid is dus cruciaal om de groentemarkt duurzamer en inclusiever te maken voor familiale boeren. Betere prijzen en een eerlijkere relatie tussen boeren en bedrijven zouden het voortbestaan van de boeren garanderen, en zo de voedselketen veilig stellen en producenten genoeg extra inkomsten geven om in milieuvriendelijke technologieën te investeren. Dit zijn cruciale stappen om de klimaatverandering tegen te gaan en om de groeiende bevolking van voedsel te voorzien.

De Nicaraguaanse groentemarkt is nog steeds grotendeels informeel georganiseerd, met lokale markten waar tussenhandelaars verse producten aan de man brengen. De laatste jaren is de formele markt echter gegroeid en heeft die aan belang gewonnen. Nu vertegenwoordigt ze 20% van de totale groenteverkoop. Supermarkten zoals La Colonia en Walmart blijven hun invloed in de regio duidelijk versterken. Een stabiele commerciële keten zou een win-win situatie voor beide partijen zijn. Boeren zouden dan kunnen rekenen op stabiele prijzen en supermarkten hoeven geen groenten uit andere landen meer te importeren.

ECOVEGETALES is een in 2001 opgerichte coöperatie uit Matagalpa, één van de belangrijkste regio’s voor groententeelt in Nicaragua. Niet alleen vanwege de gunstige klimatologische omstandigheden, maar ook vanwege het feit dat de regio goed verbonden is met de hoofdstad Managua en de groenten dus snel de nationale markt kunnen bereiken. De 94 leden van ECOVEGETALES wonen verspreid over Esquipulas, Matagalpa, Sébaco en Terrabona, en kweken zowel fruit, kruiden en groenten (paprika, tomaat, ajuin en chayote, een lokale komkommerachtige groente). De prijzen van groenten op informele markten zijn in het algemeen laag en onstabiel. In de wintermaanden liggen de prijzen van groenten hoger, aangezien het verbouwen dan bemoeilijkt wordt door plagen en ziektes veroorzaakt door de hoge vochtigheidsgraad. De kleine boeren kunnen de kosten om plagen te bestrijden niet dragen, en hebben tijdens de wintermaanden dan ook een lager inkomen. Bovendien ligt in die periode ook de prijs van de basisgranen hoger, waardoor ze een onzekere toegang tot voedsel hebben.

• Grote afhankelijkheid van agrochemische meststoffen en pesticides.
• De boeren zijn vertrouwd met Goede Landbouwpraktijken zoals zuinige irrigatie, passen die niet consequent toe.
• Hun verwerkingsbedrijfje is in slechte staat en slecht gelegen: vaak onbereikbaar door overstromingen, met als gevolg een gebrekkige levering aan opkopers.
• Boeren verkopen soms niet al hun groenten door aan ECOVEGETALES, waardoor de coöperatie dan onverwacht niet aan de vraag van Walmart kan voldoen.
• Op vlak van management- en bestuurscapaciteiten is er ondersteuning nodig.
• ECOVEGETALES heeft een businessplan, maar dit is onvolledig en niet afgestemd op de economische realiteit.

• We zetten in op het toepassen van Goede Landbouwpraktijken: dit verlaagt de productieprijs, is milieuvriendelijker en is een voorwaarde om aan formele markten te verkopen.
• We werken naar een goed functionerend verwerkingscentrum om de groenten te sorteren, wassen en verpakken.
• Trainingen over marketing, leiderschap, financiële vaardigheden en strategische planning voor het bestuur.
• Versterken van onderhandelingscapaciteiten van de leden van de coöperatie, naar privé-actoren en de overheid.
• Uitwisselingen met andere coöperaties in Nicaragua en met een groep West-Vlaamse experts in thema’s als landbouw en coöperativisme. Het gaat hier om mensen werkzaam bij de REO-Veiling, Tomabel, Milcobel, Inagro, het PCLT en de provincie West-Vlaanderen. Lees meer over deze uitwisseling.

Dit project heeft een budget van €116.812 over 2 jaar, en is mogelijk dankzij de ondersteuning van de provincie West-Vlaanderen.

• Marktstudie van de groente- en fruitketen in Sébaco.
• Een technisch assistent helpt de boeren met Goede Landbouwpraktijken en geïntegreerd pesticidemanagement, opmaak van een gefaseerd teeltplan om de oogst af te stemmen met de vraag van Walmart, en training over serres en irrigatie.
• 2 Farmer Field Schools over kwaliteit, voedselveiligheid en traceerbaarheid, toegepast op spinazie en paprika. Hier namen ook afgevaardigden van Walmart aan deel.
• Aanleg van twee macrotunnels voor productie van paprika en kerstomaatjes; elk van 196 m2 groot.
• Workshop rond Goede Verwerkingspraktijken voor de leden van ECOVEGETALES die in het verwerkingsbedrijf zullen werken.
• Diversificatie van aankopers: enkele restaurants en hotels in Managua kopen nu rechtstreeks aan van ECOVEGETALES, 2 retailers hebben interesse.
• Actualisatie van het businessplan.
• Werksessies met het management en enkele leden van ECOVEGETALES over marketing, coöperativisme en (administratief) management.

• Hoger inkomen voor groenteboeren van ECOVEGETALES.
• Goede Landbouwpraktijken worden door elk lid toegepast.
• Lage afhankelijkheid van agrochemische landbouwinputs (pesticiden, herbiciden, kunstmest).
• Opening van het nieuwe verwerkingsbedrijfje, waarin Goede Verwerkingspraktijken worden toegepast.
• Formele contracten met Walmart en 2 andere supermarktketens.
• Verbeterde business- en managementcapaciteiten voor het bestuur van ECOVEGETALES.
• Minder voedselonzekerheid tijdens de wintermaanden.

Via een duurzame en inclusieve groenteketen wil Vredeseilanden dus op lange termijn inkomenszekerheid verschaffen voor de kleine groenteboeren die deel uitmaken van ECOVEGETALES. Een hoger en stabieler inkomen zorgt er namelijk voor dat de algemene levensomstandigheden van de boeren zullen verbeteren. We kunnen een duurzame en inclusieve groenteketen enkel waarmaken als boeren, bedrijven, overheden en ontwikkelingsorganisaties samenwerken.