West-Vlaamse groenteboeren ontmoeten hun Nicaraguaanse collega's

Hoe teel je de perfecte tomaat? Hoe maak je een lastenboek als boerenorganisatie? Hoe controleer je dat de teler dat volgt? Waar moet je op letten bij de kwaliteitsnormen voor een product? Het zijn maar enkele van de vragen die de Nicaraguaanse groentetelers van Ecovegetales hebben, en waarover ze graag wilden uitwisselen met collega-telers in België.

Morgen vertrekken 2 West-Vlaamse landbouwers naar Nicaragua om hun collega's van Ecovegetales eindelijk in levenden lijve te ontmoeten. Henk Vandevelde van Tomabel, Johan Pattyn van REO-veiling, en Peter Bleyaert van Inagro zullen daar een diepgaande, praktische uitwisseling organiseren voor en met de boeren van Ecovegetales, een groentecoöperatie in Sébaco, Nicaragua. Jan Dessein van de provincie West-Vlaanderen, die deze uitwisseling mogelijk maakt, zal hen vergezellen. Roos Peirsegaele, en onze collega's van Vredeseilanden in Nicaragua, wachten hen daar op.

Aan deze ontmoeting ging heel wat vooraf. De reis naar Nicaragua is het hoogtepunt in een leertraject gestart in 2014.

Met de provincie West-Vlaanderen werd een leertraject voor 2 jaar uitgezet: de provincie wil immers actief partner zijn in pilootprojecten rond ontwikkelingssamenwerking die zichtbaarder zijn in de provincie zelf. Zo wil ze het draagvlak voor bepaalde projecten in West-Vlaanderen vergroten en actiever betrekken.

Samen met een paar partners uit dé groentenstreek bij uitstek in West-Vlaanderen, namelijk Milcobel, Tomabel en de REOveiling wordt er kennis gedeeld over de groententeelt. Ook kenniscentrum Inagro en PCLT stapten mee in de leeruitwisseling.

Naast uitwisseling tussen de boeren wordt er ook een natraject aan gekoppeld waarin de resultaten en geleerde lessen uit het project gedeeld worden in de provincie.

Het gaat om dé groentestreek bij uitstek, 't West-Vlaamse hart, in de regio rond Roeselare," zegt Roos Peirsegaele. Zij is voormalig programmadirecteur bij Vredeseilanden en volgt dit project van dichtbij op. "Voordat het project van start ging, waren er een heel aantal verkennende gesprekken met partners uit de regio. Ook de burgemeester van Ledegem heeft mij geholpen om de juiste contacten te leggen."

De boeren van Ecovegetales leveren collectief groenten aan de supermarkt Walmart. Zowel voor hun productie, verwerking als vermarkting hebben zij nood aan heel wat praktische tips. Tijdens een eerste, verkennend gesprek maakten de West-Vlaamse partners kennis met Nicaragua en haar landbouw. Ze leerden in een tweede kennismaking over het project rond Ecovegetales van Vredeseilanden en de knelpunten ervan. De boeren van Nicaragua gaven aan dat ze veel kennis verwachten op te doen over coöperativisme. Samen met de West-Vlaamse partners gingen ze akkoord dat het traject succesvol zou zijn, als ze goede kwaliteit zouden leveren, hun relatie met de supermarkten zou verbeteren en ze zich als coöperatie beter georganiseerd zouden voelen.

Aan de reis naar Nicaragua ging een uitgebreide voorbereiding vooraf. Hierbij namen de partners Inagro, REO-veiling, Tomabel, Milcobel, telkens een ander aspect voor hun rekening. Dit kan gaan over de technische productiedetails, maar ook over aspecten die te maken hebben met coöperativisme zoals een intern reglement, kapitaalopbouw, enzovoort.

De uitwisseling wordt een goede mix tussen theorie en praktijk. Tijdens de voormiddag zullen de Nicaraguaanse groentetelers hun velden laten zien. Verder wordt er heel wat vergaderd over aspecten rond coöperativisme, kwaliteit, en de relatie met supermarkten. Op de uitwisseling worden niet enkel de boeren van Ecovegetales uitgenodigd, maar ook boeren van COOSMPROJIN en Coprahor, 2 andere boerenorganisaties die Vredeseilanden ondersteunt in Nicaragua. Zij krijgen beide met gelijkaardige uitdagingen te kampen.

De partners hopen op een langdurige impact van de uitwisseling; die mede verzekerd is door de goede voorbereiding vooraf, en handig trainingsmateriaal in de vorm van handleidingen in het Spaans. Hiervan kunnen de boeren dus achteraf ook nog gebruik van maken.

De West-Vlaamse boeren zijn zeer geëngageerd in dit traject gestapt. Het is opvallend hoe betrokken zij zich voelen met de boeren uit Nicaragua. Ze willen leren hoe boeren geconfronteerd worden met het moeten leveren aan supermarkten als enige manier om te overleven. Ze zijn gemotiveerd om hun collega's in het Zuiden vooruit te helpen. De materiële verschillen tussen de collega-telers in België en Nicaragua zijn groot, maar vele problemen zijn toch heel gelijkaardig. Ook hier hebben landbouwers het moeilijk om overeind te blijven, en is het een hele opgave om het dagelijks bestuur van een coöperatieve uit te voeren.

Na afloop van de reis krijgen we de ervaringen van de Belgische en Nicaraguaanse landbouwers te zien via video.

De provincie West-Vlaanderen en Vredeseilanden organiseren dit voorjaar nog een publieksmoment waar je naar de getuigenissen van de deelnemers kan gaan luisteren.