Fruit en groenten in Honduras

De voedingsretailsector in Centraal-Amerika wordt gedomineerd door een klein aantal supermarkten. Hun betrokkenheid is daarom cruciaal om de groentemarkt duurzamer te maken en de boeren een stem te geven. Een billijke verhouding tussen boeren en bedrijven en betere prijzen zouden het voortbestaan van de boerderijen garanderen, de voedselketen veilig stellen en de telers voldoende extra inkomsten bieden om te investeren in milieuvriendelijke technologieën. Wij menen dat deze stappen noodzakelijk zijn om de klimaatverandering tegen te gaan en de toenemende stadsbevolking van voedsel te voorzien.

De Hondurese groentemarkt is nog steeds vrij informeel. Toch is de formele markt in de afgelopen jaren gegroeid en heeft deze aan belang gewonnen. Ze vertegenwoordigt nu een marktaandeel van 20%. In de toekomst zullen supermarkten zoals La Colonia, Walmart en La Antorcha hun invloed in de regio blijven verhogen. Deze marktspelers zijn zo groot dat boeren die individueel aan hen verkopen, geen gewicht in de schaal kunnen leggen. Om op gelijke voet met hen te kunnen onderhandelen, hebben 8 landbouwersorganisaties (HORTISA, PROVIASA, La Meseta, Tropical Yojoa, ECARAI, ISEN, Vegetales Lencas en VERYFRUP) in 2012 de handen in elkaar geslagen om El Consorcio te creëren. Samen vertegenwoordigen ze een totaal van 437 boeren (339 mannen en 98 vrouwen). Dankzij de kracht van het nieuwe bedrijf is het makkelijker om te onderhandelen en toegang te krijgen tot krediet. Door hun productie te coördineren, concurreren de boeren bovendien niet langer onderling en garanderen ze een stabiele productie van alle gewassen het hele jaar door.

Tot dusver was het initiatief een succes. Tegen 2013 verkocht El Consorcio 30 verschillende gewassen (groenten, fruit en kruiden) met een productie van bijna 10.000 kg per maand. 70% wordt verkocht aan La Colonia, en de resterende 30% wordt verdeeld tussen Walmart en La Antorcha.

El Consorcio wil deze keten consolideren en uitbreiden door ook verwerkte producten te verkopen. Daartoe heeft het een eigen label gecreëerd: El Agricultor. De verwerkte producten zullen verkocht worden door La Colonia, maar gepromoot worden onder het nieuwe merk om de zichtbaarheid ervan te verhogen.

Meer dan de helft van de inkomsten van de gezinnen komt uit hun groenten. Boeren bezitten gemiddeld 0,7 hectare grond, maar gebruiken slechts de helft daarvan. Ongeveer 27% van de velden hebben één of andere vorm van irrigatie en 15% wordt beschermd door kleine serres. De velden die met serres zijn uitgerust, hebben drie teeltcycli per jaar omdat ze niet worden getroffen door klimatologische risico’s zoals droogte, stortregens of vorst.

• De boeren hebben geen toegang tot krediet zodat ze niet kunnen investeren in irrigatiesystemen of serres, en ook niet de juiste inputs kunnen kopen.
• De meeste boeren gebruiken geen goede landbouwpraktijken (GAP), wat hun productiviteit in het gedrang brengt. GAP-attesten zullen in de toekomst essentieel zijn om handel te drijven met de supermarkten.
• Er zijn heel weinig irrigatie- en beschermingssystemen. Bijgevolg komen ziektes vaak voor en zijn de plantages zeer kwetsbaar voor klimatologische risico’s.
• Slechts 4 van de 8 bedrijven binnen El Consorcio hebben opslagplaatsen, maar ook zij hebben betere uitrusting nodig.
• Er zijn geen koelvoertuigen om de groenten te vervoeren, wat de koudeketen onderbreekt en de kwaliteit aantast.
• De inmenging van tussenpersonen die rechtstreeks naar de gemeenschappen gaan om producten te kopen zonder de kwaliteitsnormen te controleren, kan het engagement van de boeren ten aanzien van de keten ondermijnen, zelfs indien de prijzen die ze ontvangen lager zijn dan wat La Colonia betaalt.
• De zakelijke activiteit van El Consorcio is te beperkt om op lange termijn duurzaam te worden, er moet dus gediversifieerd worden.
• El Consorcio heeft geen stevige administratieve cultuur, wat zijn marktpositie aantast.
• Vrouwen en jonge boeren zijn ondervertegenwoordigd in de keten.

• Om de productiviteit te verbeteren en de GAP-certificaten te behalen die nodig zijn voor de formele markt, organiseren we opleidingen voor landbouwingenieurs die de boeren kunnen bijstaan. De doelstelling is verzekeren dat de boeren het “Honduras Premium”-attest kunnen behalen.
• We helpen bij het vinden van kredieten of subsidies voor de financiering van irrigatie- en beschermingssystemen.
• We helpen El Consorcio aan de boeren uit te leggen wat de langetermijnvoordelen van de keten zijn, vergeleken met de kortetermijnvoordelen van de verkoop aan tussenpersonen.
• We bevorderen de aanwerving van vrouwen in de opslagplaatsen, en we zorgen ervoor dat ze managementfuncties krijgen.
• We promoten het nieuwe “El Agricultor”-merk voor verwerkte groenten en fruit. La Colonia heeft marketingondersteuning aangeboden.
• We creëren en onderhouden communicatieplatforms zodat de verschillende leden van El Consorcio kunnen onderhandelen met elkaar en met andere sleutelactoren zoals La Colonia, banken enz.
• We creëren nieuwe opslagplaatsen en renoveren de bestaande zodat ze over de beste technologie beschikken en de “Honduras Premium”-certificering behalen voor hun goede beheerspraktijken.
• We creëren een stabiele verhouding met La Colonia en de andere kopers, gebaseerd op formele overeenkomsten.
• Om de coöperatieve te versterken, bevorderen we leiderschaps- en managementopleidingen.
• We streven naar een verhoging van het lidmaatschap (bij voorkeur jonge telers) en van het gamma aan gewassen.

• Een mondelinge maar stabiele overeenkomst met La Colonia, waarbij de supermarkt haar vraag op voorhand aangeeft zodat El Consorcio de productie kan plannen.
• Een verhoging van de productie met bijna 100%.
• Onderhandelingen met Walmart en La Antorcha om formele overeenkomsten te ondertekenen.
• 105,3 hectare met irrigatiesystemen
• 26,69 hectare met serres
• 103 vrouwen participeren in de keten
• 6 producten met toegevoegde waarde

• Minstens 3 formele overeenkomsten ondertekenen met La Colonia, Walmart and La Antorcha.
• Het nieuwe El Agricultor-merk oprichten en 10 verwerkte producten verkopen
• Een nieuwe opslagplaats bouwen, en de ervoor zorgen dat de vier opslagplaatsen het “Honduras Premium”-attest voor goede beheerspraktijken verwerven.
• Een aanzienlijke verhoging van de irrigatiesystemen en de beschermde gebieden.
• 360 boerderijen hebben hun GAP “Honduras Premium”-attesten verworven of zijn die aan het verwerven.
• 75% van de werknemers in de opsplagplaatsen zijn vrouwen en sommige van hen hebben een managementfunctie.

• De Hondurese groentemarkt wordt duurzamer naarmate andere bedrijven het voorbeeld van La Colonia en Walmart volgen.
• El Agricultor wordt een model voor andere boerenorganisaties die hun eigen label creëren.
• El Consorcio heeft een gediversifieerde economie om zijn toekomst veilig te stellen.