Cacao in Olancho, Honduras

De grote chocoladebedrijven (Nestlé, Mars en Barry-Callebaut) waarschuwen voor een toekomstig tekort aan cacao, dat te wijten is aan de stijgende vraag naar chocolade op de Aziatische markt en de kleiner wordende plantages als resultaat van de klimaatverandering. Wereldwijd is er nood aan een duurzamer productiemodel dat de productiviteit zal doen stijgen om aan de toekomstige vraag te kunnen beantwoorden. Die revolutie kan niet tot stand komen zonder kleinschalige boeren, die instaan voor 90% van de wereldwijde productie.

Olancho is de grootste regio in Honduras, maar het is dunbevolkt . De economie steunt vooral op uitgebreide veeteelt, aangevuld met de teelt van vezelgranen en koffie. De regio heeft een ernstig ontbossingsprobleem: elk jaar gaat 3% van de bosgrond verloren. De overheid heeft een strategie ontwikkeld om deze trend om te keren, onder andere door de creatie van nieuwe cacaoplantages. Op deze manier zal het nieuwe bos inkomsten voor de boeren opleveren in een win-win situatie. Onze voornaamste partner in het gebied is APROSACAO. Deze organisatie, opgericht in 2009, is gelegen in de stad Catacamas, in het centrum van Olancho. Ze telt 427 leden in 4 gebieden: Cuyamel, Río Tinto, Río Blanco en Poncaya. De cacaobomen zijn nieuw en zijn nog op weg volledig productief te worden. De introductie van het gewas werd gesteund door het Zwitserse bedrijf Chocolats Halba, dat momenteel ook de enige potentiële koper is.

Naast dit grote exportproject, heeft de vereniging een kleine coöperatieve van vrouwen opgestart, gewijd aan de lokale markt. De onderneming heet Chocolan en produceert al chocoladerepen, cacaopoeder en “pinolillo” (een mix van cacao- en maïspoeder).

De boeren kweken andere gewassen, die hun grootste inkomen vormen. Cacao wordt beschouwd als een manier om de productie te diversifiëren en de opbrengst te verhogen. Boeren wijzen gemiddeld 1 hectare grond toe aan cacao. Een belangrijk percentage van de boeren kampt met periodes van voedselonzekerheid tussen de oogsten door.

• De boeren zijn onervaren op het gebied van het cacaogewas en de volledige productiekosten zijn nog niet gekend.
• De producenten hebben Fairtrade en biologische certificaten nodig om cacao te exporteren.
• 30% van de boeren kampt met voedselonzekerheid vanaf mei tot juli door de lage productiviteit van hun groentetuinen.
• Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in de organisatie omdat de meerderheid van de grondbezitters mannen zijn.
• Het ontbreekt de jongeren aan onderwijsmogelijkheden om de technische kennis te vergaren waar de coöperatieve op lange termijn baat bij zou hebben.
• De opslagplaatsen en andere naoogst voorzieningen werden nog niet gebouwd.
• Noch de boerenorganisatie, noch de boeren zelf hebben genoeg kennis over de markt om winstgevende onderhandelingen aan te gaan met andere stakeholders.
• Er is maar een koper, waardoor de boeren zeer afhankelijk zijn.
• Ontbossing is een bedreiging voor de regio. Olancho verliest jaarlijks meer dan 1000 hectare bos.
• Klimaatverandering leidt tot langere droogteperiodes in de zomer.

• Om de deelname van jongeren te stimuleren, en tegelijkertijd de kwaliteit van het product te verhogen, leiden we jongvolwassenen op tot lokale technici, zodat ze kunnen controleren of de Interne Controlesystemen gevolgd worden.
• Dankzij de Interne Controlesystemen en met de hulp van het certificerend bedrijf Bio Latina helpen we boeren hun Fairtrade en Biologische kwalificaties te behalen en behouden.
• We bevorderen uitwisselingen met werkende cacaoboerenorganisaties in Nicaragua zodat APROSACAO kan bijleren over hun strategieën en kan leren van hun succes.
• We geven ondernemings- en managementcursussen aan de boerenorganisatie, en ook aan de boeren via Farmer Field Schools.
• Om de ontbossing tegen te gaan moedigen we de boeren aan hun cacaovelden uit te breiden met een agroforestry methode die cacaobomen combineert met mahonie, teak en ceder.
• We helpen APROSACAO fondsen te werven om naoogst voorzieningen en opslagplaatsen te bouwen.
• We werken aan de versteviging van de relatie tussen de coöperatieve en hun grootste klant, Chocolats Halba. We helpen hen bovendien om extra kopers te vinden.
• We helpen APROSACAO om hun invloed te vergroten in de Regionale Olancho Cocoa Round Table en andere nationale fora.
• We integreren gelijkheid tussen mannen en vrouwen in APROSACAO’s agenda, met speciale aandacht voor het versterken en verzekeren van de nieuwe coöperatieve van vrouwen, Chocolan.
• Om de voedselzekerheid te verbeteren promoten we micro-irrigatieprojecten voor de groentetuinen van de boeren, beheerst door de Pastoral de Juticalpa.
• Als aanpassing aan de langere droogteperioden, creëren we een lange-termijn druppelirrigatieplan voor de velden.

• 4 opslagplaatsen werden op tijd gebouwd voor de eerste oogst.
• De eerste oogst werd aan Halba verkocht, met goede kwaliteitsnormen. Een niet-exclusief contract werd getekend
• APROSACAO leidt de regionale Cocoa Round Table

• Het druppelirrigatieplan is klaar om te starten.
• 6 opslagplaatsen en 3 naoogst verwerkingsvoorzieningen worden gebouwd.
• 107 nieuwe hectare grond voor cacaoplantages.
• 60% van de producenten heeft hun biologische en Fairtrade certificaten geconsolideerd.
• Het aantal boeren dat kampt met voedselonzekerheid wordt gehalveerd.
• Elk jaar worden 5 jongeren opgeleid als kwaliteitstechnici of proevers.
• Een stijging van 20% in leden van de organisatie.
• APROSACAO heeft minstens één andere klant, naast Halba.
• Een inclusief, transparant, formeel en langlopend contract met Chocolats Halba.
• Chocolan, de coöperatieve van vrouwen, wordt economisch houdbaar op de lange termijn.

• Het scholingsprogramma dat jongeren tot technici opleidt verzekert APROSACAO’s toekomst.
• Het nieuwe irrigatiesysteem beschermt de velden voor de effecten van klimaatverandering.
• De trend van ontbossing die Olancho momenteel treft wordt omgekeerd.
• De winstgevende samenwerking van de boeren met Chocolats Halba motiveert andere bedrijven om kleinschalige boeren op te nemen in hun inkoopbeleid.
• De wereldhandel in cacao wordt verzekerd dankzij een duurzamer productiemodel dat de uitdagingen die de klimaatverandering stelt en de stijgende vraag van de nieuwe markten het hoofd kan bieden.