Het gat in de markt

Trần Mạnh Chiến is de oprichter van de BacTom winkelketen voor biologisch geteelde groenten. Hij opende zijn eerste winkel in 2010, nadat hij geruime tijd had gewerkt als consultant in de landbouwsector. Zo kruisten zijn wegen algauw met die van Vredeseilanden.

“In mijn werk als consultant viel het me op dat we in Vietnam veel goede projecten hebben, zowel van de overheid als van ngo’s, die gericht zijn op het ondersteunen van boeren op vlak van organisatieversterking en verbeteren van landbouwtechnieken. Dat maakt dat boeren producten van betere kwaliteit leveren. Maar vaak ontbreekt het hen aan een markt om hun producten verkocht te krijgen. Dat maakt dat projecten soms spaak lopen en dat de investeringen die in het project werden gedaan, verloren gaan.”

“Vandaar het idee om met mijn eerste winkel te starten en zo letterlijk te zorgen voor een link tussen de boeren en de consumenten. De switch van mijn werk als landbouwspecialist en -consultant naar de rol van ondernemer was toch wel een grote verandering, vermits ik marktgerichter moest gaan denken. Hoe overtuig ik de consumenten om te kopen, hoe zorg ik er voor dat ik steeds producten van hoge kwaliteit kan aanbieden en hoe bepaal ik mijn prijzen?”

“Een job met een goed inkomen opgeven voor iets waarvan de leefbaarheid nog moest blijken… Dat risico zagen mijn vrouw en mijn ouders eigenlijk niet zitten. Dus heb ik hen gevraagd om mij 1 jaar de tijd te geven. Als het niet lukte, zou ik mijn vroegere werk terug opnemen.”

“De eerste 6 maanden had ik het erg moeilijk: de verkoop was ondermaats. De zaak was niet leefbaar en om het hoofd boven water te houden moest ik opdrachten als consultant blijven aannemen. Stilaan groeide het idee om er maar mee te stoppen.”

“Waarom ik dat uiteindelijk niet heb gedaan? Enerzijds waren er de boeren die me vroegen om het niet op te geven. Ze zeiden: ‘We hebben jou en je winkel nodig, we hebben geen alternatieven.’ Anderzijds kreeg ik ook positieve reacties van de klanten, die weliswaar niet zo talrijk waren, maar wel zeer tevreden over het aanbod en ook zeer trouw.” “Ik heb dus doorgebeten en gelukkig kwam er hier ook meer vraag naar biologische groenten. De frequente gezondheidsschandalen zorgden daar mee voor. Voordien was biologische teelt nauwelijks bekend, maar dat is op korte tijd veranderd. In 2013 opende ik mijn tweede winkel en daarna is het heel snel gegaan: de keten telt nu 27 winkels. Een onverhoopt succes.”

“Een goede samenwerking met de boeren is voor mij heel belangrijk. Dat moet je opbouwen. Er moeten goede afspraken gemaakt worden, wat niet altijd eenvoudig is. Maar in de loop der jaren zijn die relaties steeds beter uitgebouwd. De samenwerking met de boerinnen van Trac Van is daarvan een heel mooi voorbeeld. De regio rond Hanoi heeft veel potentieel voor de toelevering van groenten naar de stad. Het voorbeeld van Trac Van werd ondertussen al door twee andere boerengroepen gevolgd. En er zullen er nog volgen, dat weet ik zeker.”