Europese samenwerking voor goed eten op school

Rikolto is een van de leidende organisaties in een gloednieuw Europees project rond gezonde en duurzame voeding op school: SchoolFood4Change. Op 10 maart, de internationale dag van de schoolmaaltijd, werd het project officieel gelanceerd.

16 steden in 12 EU-landen proberen de komende vier jaar duurzame criteria uit voor overheidsaanbestedingen van voeding. Daarnaast krijgen koks en kantinepersoneel extra opleiding. Tot slot wordt er gewerkt aan een integrale benadering van voeding op school, waarbij de ganse gemeenschap rond de school betrokken wordt.

SchoolFood4Change wordt gecoördineerd door ICLEI, een netwerk van 2.500 lokale en regionale overheden voor duurzame stadsontwikkeling. Het project brengt alle spelers rond de tafel: leerlingen, ouders en leerkrachten, boeren, koks en kantinepersoneel, maar ook experten rond overheidsaanbestedingen, diëtisten en lokale bedrijven. 3000 scholen in Europa worden zo een katalysator om het voedselsysteem te veranderen. Dat zal rechtstreeks een positieve impact hebben voor 600.000 jonge mensen.

Een drieledige aanpak vormt de kern van SchoolFood4Change: Innovatie in duurzame overheidsaanbestedingen voor het voedingsaanbod op school, het opleiden van schoolkoks via een train-the-trainer-principe en de Whole School Food Approach.

Rikolto neemt de coördinatie op voor de ontwikkeling van een Europees kader voor een integrale aanpak op scholen rond voeding, de zogenaamde Whole School Food Approach.

Katharina Beelen (projectverantwoordelijke bij Rikolto): “Af en toe een les over gezondheid in combinatie met een gezond en duurzaam voedingsaanbod op school, volstaat niet om de voedingsgewoonten bij onze kinderen te veranderen. Uit onze ervaringen met het programma GoodFood@School in Vlaanderen weten we dat hiervoor een integrale aanpak nodig is. Voeding moet een belangrijke plaats krijgen in het schoolbeleid om alle kinderen op een veelzijdige en vooral consequente manier te laten proeven van goed eten.”

De Whole School Food Approach betrekt de ganse schoolgemeenschap om gezonde en duurzame activiteiten rond eten te ontwikkelen. “Studenten leren bijvoorbeeld samen over eten, tuinieren, conserveren, koken, en bouwen een band op tussen hun school en boerderijen in de buurt. Ook andere spelers die een rol spelen in de voedselketen, zoals cateraars en lokale voedingsbedrijven worden betrokken.”

Een tweede impactvolle pijler is die van overheidsaanbestedingen. “Duurzame overheidsaanbestedingen voor voeding zijn een grote hefboom voor verandering,” licht Katharina Beelen toe. "Steden en gemeenten hebben dikwijls eigen scholen die ze kunnen aansturen, bijvoorbeeld als aanbestedende overheid van schoolmaaltijden. Maar scholen staan enorm onder druk en vragen daarbij ondersteuning. Een stad of gemeente kan hen hierin begeleiden. In onze pilootsteden Antwerpen, Gent en Leuven richtten we daarom de voorbije jaren School Food Councils op. Dat zijn lokale werkgroepen die strategieën ontwikkelen voor een lokaal, gezond en duurzaam voedingsbeleid op school. We zien dat dat werkt.”

In dit Europese project zullen Antwerpen, Gent en Leuven samen met 11 andere Europese steden, waaronder Kopenhagen, Malmö, Milaan, Wenen en Brussel (Schaarbeek), goede praktijken creëren waar andere steden, gemeenten en scholen mee aan de slag kunnen gaan.

Tot slot krijgen meer dan 10 000 koks en kantinepersoneelsleden via het SchoolFood4Change -project training over het “Planetary Health Diet” volgens de aanbevelingen van de EAT-Lancet Commission. Zo kunnen ze schoolmaaltijden bereiden die lekker en gezond zijn, zowel voor de studenten als voor de planeet.

Via deze strategie ambieert het SchoolFood4Change-project over vier jaar een gunstige impact te hebben op het leven van meer dan twee miljoen EU-burgers.

Het SchoolFood4Change-project wordt gefinancierd door het Horizon 2020 onderzoeks- en innovatieprogramma van de Europese Unie.