Ivoriaanse cacao wil top zijn op alle vlakken
Ivoriaanse cacao wil top zijn op alle vlakken
Vandaag is 70% van de wereldwijde cacaoproductie afkomstig uit West-Afrika. Binnen deze regio bevindt de overgrote meerderheid van de cacaovelden zich in Ghana en Ivoorkust. De groei van de cacaoproductie leidde tot ontbossing, waardoor er in Ivoorkust vandaag bijna geen oerbossen meer over zijn, terwijl ze in Ghana in gevaar zijn door de uitbreiding van de landbouw in beschermde gebieden. Andere pijnpunten in de cacaosector in West-Afrika zijn kinderarbeid op de cacaoplantages en kinderen die niet naar school gaan.
In december 2018 werd het Beyond Chocolate Charter gelanceerd door de Belgische regering als een gezamenlijk initiatief van de Belgische chocolade- en retailsector, het maatschappelijk middenveld, sociale investeerders en universiteiten om Belgische chocolade duurzamer te maken.
Dit sectorengagement heeft 3 doelen: kinderarbeid aanpakken, ontbossing tegengaan en een leefbaar inkomen garanderen voor de cacaoproducenten. De Belgische chocoladesector streeft naar 100% duurzaam geproduceerde chocolade tegen 2025 en een leefbaar inkomen voor alle cacaoboeren tegen 2030.
Dit project focust op diversificatie van inkomsten en ondernemerschap als pijlers om leefbare inkomens te genereren voor cacaoproducenten.
In deze ketenbrede samenwerking bundelt Rikolto de krachten met Colruyt Goup, Puratos, Fairtrade Belgium, Universiteit Gent, Agro-Insight, Access Agriculture en de Ivoriaanse cacaocoöperatie Entreprise Cooperative de Saint Paul (ECSP). Elke partner in dit consortium brengt cruciale perspectieven en ervaringen aan tafel om deze aanpak in de praktijk te brengen.
Met dit project in Ivoorkust gaan we de grote uitdaging aan om een echt duurzame cacaoproductie in Afrika op te zetten. Voor Rikolto is dit de eerste keer dat we in Ivoorkust aan de slag gaan.
We zullen nauw samenwerken met twee gemeenschappen in Daregba en Colonel, met als doel de levensomstandigheden van 102 boerenfamilies in het gebied te verbeteren door de biodiversiteit en de weerbaarheid tegen klimaatverandering te vergroten. Het project zal ook het Living Income-model testen voor grootschalige implementatie in de cacaosector.
Uitdagingen:
Momenteel bedraagt de cacaoproductie in zowel Daregba als Colonel gemiddeld 400 kg per hectare, verdeeld over 250 hectare. Ons doel is de productiviteit te verhogen tot 800 kg/ha zonder de totale cacaoproductie te verhogen. We willen bestaande productiesystemen intensifiëren om meer cacao te produceren op een kleinere oppervlakte, zodat de boeren 50 ha kunnen bebouwen met andere voedingsgewassen, 50 ha kunnen herbebossen en de resterende 150 ha kunnen gebruiken om cacao te verbouwen in agroforestry-systemen.
Door het ontbreken van een goed fermentatie- en droogproces voor cacaobonen blijft de kwaliteit van cacao ondermaats. Door slechte fermentatie en onjuiste behandeling na de oogst grijpen cacaoboeren naast kwaliteitspremies.
De toegang tot financiering blijft een grote uitdaging voor cacaoboeren die willen investeren in hun bedrijf of in activiteiten om hun inkomen te diversifiëren.
Het ontbreken van een professionele agrarische dienstensector in de cacaoproducerende gebieden laat de cacaotelers geen andere keuze dan kinderen in te schakelen voor het onderhoud van hun cacaoplantages. Kinderarbeid is daardoor overal. Door het gebrek aan zulke diensten aan te pakken, kunnen we kinderarbeid overbodig maken.
Bij gebrek aan goede arbeidskansen trekken jongeren naar de steden op zoek naar onzekere banen.
De gelijkheid van mannen en vrouwen is nog steeds een probleem: ongeveer de helft van de taken op de cacaoplantages wordt uitgevoerd door vrouwen, die vooral betrokken zijn bij de vroege verzorging van de planten en de activiteiten na de oogst die van fundamenteel belang zijn voor de uiteindelijke kwaliteit van de cacaobonen. Het zijn vooral de mannen die de vermarkting en de inkomsten controleren. Bovendien krijgen vrouwen minder scholing, enkel toegang tot kleinere en minder vruchtbare percelen en moeten ze dit werk combineren met de huishoudelijke taken. Ook toegang tot financiële diensten, inputs, apparatuur en opleiding is voor vrouwen verre van evident.
Strategieën
Om de productiviteit te verhogen komen er demonstratiepercelen voor goede landbouwpraktijken. Zij dienen als leercentra waar boeren leren hoe ze compost van goede kwaliteit kunnen produceren, waardoor de productiekosten worden gedrukt en organisch afval wordt gevaloriseerd.
Om de negatieve gevolgen voor de klimaatverandering in het gebied tot een minimum te beperken, worden 80.000 bomen geplant op 1.000 hectare in samenwerking met Puratos en overheidsinstellingen. Daarvoor worden geschikte schaduwbomen voor agroforestry geïdentificeerd. Tegelijkertijd krijgen cacaoboeren opleiding over het belang van schaduwbomen voor inkomstendiversificatie en het milieu. De vrouwen in Daregba en Colonel leren hoe ze een bedrijf kunnen bouwen rond boomscheuten.
Om de kwaliteit van de bonen te verbeteren, zal in elke gemeenschap een droog- en fermentatiecentrum worden opgezet volgens de specificaties van Puratos. Vrouwen krijgen opleiding in het drogen en fermenteren van bonen en het beheren van een bedrijf. Cacaoproducenten krijgen trainen voor betere oogst- en naoogst-technieken om een stabiele kwaliteit van de bonen te garanderen.
Het is een complex verhaal, want je wilt geen overaanbod van cacao creëren. Daarom werken we naast de cacaoproductie ook aan inkomensdiversificatie. Dit project richt zich bijvoorbeeld op het trainen van vrouwen om cacaobonen lokaal in de dorpen te fermenteren. Daardoor blijft er meer inkomen in het dorp en wordt de positie van de vrouwen versterkt.
- Inkomensdiversificatie: we onderzoeken de combinatieteelt van cacao met cassave en cowpea. Toegang tot plantgoed voor beide gewassen wordt gefaciliteerd. Specifieke opleiding over goede landbouwpraktijken versnellen de implementatie. Er worden speciale demonstratiepercelen voor gewasdiversificatie opgericht. Een opleidingsvideo over mengteelt helpt landbouwers om de stap naar de praktijk te zetten. Vrouwen worden begeleid om cassave te verwerken. We bouwen aan handeslrelaties met opkopers om deze gewassen op de markt te brengen.
Om de gebrekkige toegang tot financiering aan te pakken, worden vier Village Savings and Loans Associations (VSLA's) opgericht in de twee gemeenschappen. Dit zijn zelfbeheerde en zelfgekapitaliseerde microfondsen, die cacaotelers gemakkelijk toegang tot financiering zullen bieden. De leden van de VLSA's zullen ook een opleiding krijgen over financiële planning, het evalueren van investeringsmogelijkheden en het gebruik van mobiele betaalsystemen. Tenslotte zullen de VSLA's worden gekoppeld aan formele financiële instellingen die bereid zijn goedkopere financiering te verstrekken aan leden van VSLA's.
Om het gebrek aan een professionele agrarische dienstensector en kinderarbeid aan te pakken, ondersteunt het project jongeren bij het opzetten van bedrijven die diensten aanbieden aan boeren, zoals snoei- en bemestingsdiensten van hoge kwaliteit. In combinatie met het diversifiëren van de inkomens moet dit de nood aan kinderarbeid wegnemen.
Vanaf juni 2020 start de Colruyt Group met de jaarlijkse aankoop van 100 ton cacao bij 102 cacaoproducenten.
Bovenop de marktprijs zal Colruyt een 'Living Income Differential', een fairtrade- en kwaliteitspremie, een chocoladepremie en een extra premie betalen. Colruyt wil zorgen voor een stabiele markttoegang tegen een goede prijs die ervoor zorgt dat de kloof met de zogenaamde 'Living Income Reference'-prijs gedicht wordt. Dat is de prijs waarmee een producent een leefbaar inkomen kan verdienen bij een rendabele bedrijfsomvang en een duurzaam productiviteitsniveau.
Het project heeft een looptijd van drie jaar en startte in juni 2020.
L'Entreprise Coopérative de Saint Paul (ECSP) werd opgericht in 2010 en is gevestigd in San Pedro. Zij zijn actief in de handel, aankoop en commercialisering van koffie en cacao. De coöperatie telt meer dan 4.000 leden die gemiddeld 15.000 ton cacao per jaar produceren.
Op korte termijn zal nauw worden samengewerkt met 102 cacaoproducenten, allen leden van ECSP, en hun gezinnen, die in de twee gemeenschappen van Daregba en Colonel wonen.
Rikolto is verantwoordelijk voor de coördinatie en de uitvoering van het project, in samenwerking met de Ivoriaanse coöperatie ECSP en de opleidingscentra Agro-Insight en Access Agriculture. Rikolto zal de boeren ook begeleiden om gemakkelijker toegang te krijgen tot krediet.
Fairtrade Belgium zal helpen bij het implementeren en testen van de verschillende elementen van het concept "leefbaar inkomen". Tot nu toe was dit vooral een theoretisch concept, dat nu moet worden vertaald naar de verschillende realiteiten van cacaoproducenten wereldwijd.
De Universiteit Gent zal de resultaten van het project opvolgen en vastleggen in een doctoraat.
Chocoladeverwerker Puratos zal zich toeleggen op de verbetering van de kwaliteit van de cacao en de opleiding die daarvoor nodig is.
Colruyt Group is projectleider en coördineert de samenwerking in de keten, investeert financieel en engageert zich om op lange termijn bij de producenten aan te kopen en hen te verzekeren van een goede prijs (leefloonreferentieprijs). Dit zorgt voor een solide onderbouw.
Verwachte resultaten
- 102 cacaoproducerende huishoudens uit de Daregba en Colonel zijn opgeleid in goede landbouwpraktijken en verdienen een leefbaar inkomen.
- Het aantal hectaren cacaoplantages in agroforestry-systemen zal worden uitgebreid in de Daregba en Colonel.
- Er zijn er twee droog- en fermentatiecentra en verschillende boomkwerijen opgezet die door vrouwen worden geleid.
- De toegang tot financiering en tot kwalitatief hoogstaande en betaalbare landbouwdiensten is sterk verbeterd, waardoor kinderarbeid wordt ontmoedigd en nieuwe werkgelegenheidskansen voor jongeren ontstaan.
- De verschillende parameters van het Living Income-model zijn doorontwikkeld en uitgetest. Er is een business case om het Living Income-model en het model voor landbouwdiensten op te schalen naar de andere producenten.
- Geleerde lessen worden gedeeld via sectororganisaties in Ivoorkust, binnen Beyond Chocolate en de Living Income Community of Practice. Op die manier bereiken we onrechtstreeks een veel groter aantal cacaoboeren.
- Colruyt Group schakelt mettertijd om naar deze duurzame praktijken voor het gehele chocoladeassortiment.
Colruyt Group
Fairtrade Belgium
Entreprise Coopérative de Saint Paul
UGent
Puratos
Access Agriculture
Agro Insight
