Yachik. Markten waar boer en stad elkaar vinden.

Voor de meesten onder ons is vrijdag een dag om uit te kijken naar de welverdiende rust van het weekend. Maar, voor de meeste boeren in Ecuador ligt dat anders want dat zijn "los dias de mercado" , de marktdagen. Het weekend is voor hen het geschikte moment om naar de markt te trekken om te verkopen wat ze tijdens de week geoogst hebben.

Yachik, is het gemeenschappelijke handelsmerk van kleinschalige boerenorganisaties uit Pedro Moncayo en Cayambe, allebei landelijke provincies in het noorden van Ecuador. Met hun agro-ecologische producten hebben de boeren van Yachik een belangrijke troef in handen die ze kunnen uitspelen op bestaande markten of markten die ze zelf organiseren

Rikolto steunt Yachik sinds de oprichting in 2018. De activiteiten van Yachik passen immers perfect binnen het internationale Food Smart Cities programma van Rikolto. Dat programma heeft tot doel om het hoofdstedelijke district van Quito op een duurzame manier te voorzien van veilig en hoogwaardig voedsel. Een belangrijke deel van de aanpak van Rikolto is het werken aan de professionaliseren van de boerenorganisatie UCCOPEM (Pedro Moncayo Farmers Union), een organisatie van pakweg 4.000 boerenfamilies.

Yachik telt nu bijna 150 boeren, waaronder leden van UCCOPEM en boeren uit Cambaye. Rikolto biedt hen technische ondersteuning bij het verbeteren van het productieproces, de verwerking na de oogst, de opslag en transport van eindproducten én de toegang tot nieuwe markten en klanten.

Volgens Remi Thinard van Rikolto is het belangrijk om zich te richten op nieuwe afnemers die op dezelfde golflengte zitten. Klanten die mee willen inzetten op het bevorderen van productie, transformatie en consumptie die de diversiteit van lokale, natuurlijke en sociale ecosystemen respecteert. Kortom, een aanpak die duurzaamheid garandeert.

Zo’n afnemers zijn bijvoorbeeld Quitu en Zazu, twee Ecuadoraanse restaurants met een goede reputatie. Beide restaurants staan bekend omwille van het gebruik agro-ecologische producten van kleinschalige boerderijen maar ook omwille van hun gevarieerd aanbod van gerechten uit de hedendaagse Ecuadoraanse keuken. In het restaurant Quitu werd zelfs ruimte voorzien voor een boerenmarkt waar Yachik-boeren wekelijks hun producten verkopen.

Op de conventionele markt met tussenpersonen krijgen boeren één dollar voor 5 kroppen sla, terwijl ze bij Yachik één krop sla verkopen voor 50 of 70 cent. Omdat we spreken over biologische groenten is dat laatste nog altijd een redelijk goede prijs voor de consument. Om de producten van Yachik nog beter te presenteren en te verkopen, werkte Rikolto mee aan het opzetten van Yoorganic, een markt die op donderdag wordt gehouden in Cumbaya, ten oosten van Quito.

Sinds half februari vinden de inwoners van Quito ook elke vrijdag de producten van Yachik op de Agro-ecologische markt. Deze markt situeert zich op het Government Financial Management Platform in Quito. Het is de bedoeling dit te laten uitgroeien tot een alternatieve plek om lokale, gezonde, hoogwaardige biologische producten tegen eerlijke prijzen op de markt te brengen.

Cecilia Palmay, agro-ecologische boerin, verwoord het als volgt: "Toen we op deze nieuwe plekken begonnen te verkopen, merkten we dat de vraag van de klanten heel anders is dan wat we in Pedro Moncayo gewend waren. Alles moest perfect worden tentoongesteld en de producten moesten van uitstekende kwaliteit zijn".

Het initiatief voor de agro-ecologische markt kwam van het Ministerie van Productie, Buitenlandse Handel, Investeringen en Visserij (MPCEIP) en werd ondersteund door het Ministerie van Landbouw en Veeteelt (MAG), het Economisch Promotiebureau CONQUITO, de SEDAL Foundation, het bedrijf Metroparqueos en door Rikolto. Gehoopt wordt dat dit het startpunt kan zijn van een netwerk van vergelijkbare markten en beurzen op nationaal niveau.

Nog volgens Remi Thinard van Rikolto brengt het organiseren van stedelijke boerenmarkten een aantal uitdagingen met zich mee. We kunnen de uitdagingen waarmee Rikolto en Yachik te maken hebben gehad, als volgt samenvatten:

• Het vinden van een geschikte plek om te zorgen voor eerlijke concurrentie met andere agro-ecologische producenten. Dit probleem werd aangepakt door enkel samen te werken met aangesloten boeren en door het in kaart brengen van markten die door andere boeren worden georganiseerd.
• Stedelijke klanten zijn veeleisender op het gebied van de presentatie van de producten en vragen een meer klantgerichte instelling van de boeren. Rikolto en Yachik organiseren daarom trainingen voor degenen die verantwoordelijk zijn voor de verkoop. In deze training komen verschillende aspecten van de verkoop aan bod: marktmanagement en logistiek, productpresentatiestrategieën en het beter omgaan met klanten.
• Het promoten van de markten en de verhoging van de omzet. Zorgen dat klanten en boeren elkaar vinden gaat niet van vandaag op morgen, het is een proces dat wel 5 tot 12 maanden in beslag nemen en dat voortdurende inzet vraagt.

In de stad Quito werkt Rikolto aan de versterking van de bedrijfs- en marketingstrategie van lokale boeren. We doen dat door de boeren rechtstreeks in contact te brengen met verschillende restaurantketens in de stad en met een groeiend aantal consumenten op de verschillende markten verspreid over de stad. Op die manier leren de boeren hun klanten beter kennen én komen afnemers ook te weten waar hun voedsel vandaan komt en hoe het wordt geproduceerd.