Vredeseilanden zet ‘inclusive business’ op de agenda in Nicaragua

Op 25 en 26 september had ik de ongewone eer om op het jaarlijks congres van APEN, de Nicaraguaanse Vereniging van Exporteurs en Producenten, een presentatie te geven over wat wij bij Vredeseilanden verstaan onder ‘inclusive business’. Waarom vinden we het zo belangrijk dat voedingsbedrijven hun business model inclusief maken voor kleinschalige of familiale landbouw?

Het congres had ‘green marketing’ als thema en wordt jaarlijks georganiseerd tijdens de handelsbeurs van APEN. VECO Mesoamérica, ons kantoor voor Midden-Amerika, had samen met enkele partners een halve dag van het congres rond ‘inclusive business’ georganiseerd.

Een 120-tal professionals uit de Nicaraguaanse bedrijfswereld, uit de civiele maatschappij en mensen van boerenorganisaties waren naar het congres gekomen om hun licht op te steken over hoe samenwerking in de keten in de praktijk kan werken. Want het gaat inderdaad niet alleen om inclusie van landbouwers, dat is slechts een deel van de samenwerking die vereist is binnen de keten. Je moet je producten constant kunnen aanpassen aan de snel veranderende voorkeuren van de consument, aan de eisen rond voedselveiligheid en... steeds vaker ook aan de eisen rond duurzaamheid. Om dat klaar te spelen en tegelijk competitief te blijven, heb je alle spelers binnen je toeleveringsketen nodig - ook de landbouwproducenten van de grondstoffen.

Binnen de programma’s van Vredeseilanden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika hebben we de laatste jaren samen met partners zoals CIAT, een internationale onderzoeksinstelling, methodes en instrumenten uitgewerkt om die samenwerking vorm te geven.

Het gaat dan over hoe je als bedrijf je business model, of meer concreet je aankoopbeleid of -praktijken, kan vormgeven zodat je een langetermijnsamenwerking met producenten uitbouwt. Zo geef je boeren de kans om in duurzaamheid, kwaliteit en productiviteit te investeren en betrek je hen bij de ontwikkeling van het product. Het opbouwen van vertrouwen tussen landbouwproducenten en bedrijven is hier het sleutelwoord. Bedrijven vertrouwen op continue toelevering, hoge productiviteit, hoge kwaliteit, duurzame productie. Landbouwproducenten vertrouwen op langetermijnovereenkomsten, faire prijzen, dialoog over voorwaarden,...

Op het congres van APEN waren er ook twee panelgesprekken over hoe zulke samenwerking in de praktijk gebeurt. Ritter Sport, een Duitse chocoladeproducent, koopt zo haar A-kwaliteit cacao in Nicaragua van 19 lokale boerencoöperaties. Ons kantoor ondersteunt de samenwerking tussen Ritter Sport en de meer dan 200 leden van de coöperatie Cacaonica. Ritter Sport sleutelde aan haar business model en pre-financiert bijvoorbeeld tot 40% van de aankoop, ondersteunt de coöperatie bij het fermenteren en het drogen van de cacao in haar eigen fabrieksinstallaties.

Manfred, de zaakvoerder van Ritter Sport in Nicaragua, zegt dat Ritter Sport 90% van de cacao op de wereldmarkt koopt, en slechts 10 % rechtstreeks van boerencoöperaties. “Maar de manier waarop we samenwerken met de coöperaties in Nicaragua is voor ons het voorbeeld om geleidelijk aan dat aandeel van boerencoöperaties te verhogen in de toelevering van cacao.”

Het tweede panelgesprek bracht mensen van Walmart Nicaragua, van de boerencoöperatie Coosmprojin en van Vredeseilanden samen op het podium. Zij legden het publiek uit hoe de business modellen van zowel de supermarkt als van de boerencoöperatie over enkele jaren zo evolueerden dat een continue toelevering van kwaliteitsvolle groenten vanuit de boerencoöperatie naar Walmart een realiteit werd. Er zijn contracten, Walmart gaf technische voorlichting aan de coöperatie en de coöperatie ontwikkelde teeltplannen die beter op de vraag van de supermarkt afgestemd zijn. De coöperatie levert nu meer groenten, van betere kwaliteit, op een continue basis.

Een grote vooruitgang volgens Marlon, de vertegenwoordiger van Walmart: “Vroeger voerden we bijna alle verse groenten in vanuit Guatemala. De groenten die we nu verkopen zijn al voor meer dan 80 % afkomstig van Nicaraguaanse boeren, en we willen naar 100% gaan. Dat is iets moeilijker te bereiken in een samenwerking met kleine boeren maar we hebben gekozen om hier voluit voor te gaan."

Het mag gezegd worden: ik was fier terwijl ik in de zaal zat te luisteren. Fier om te horen en te zien hoe mijn collega's er hier in slagen om ‘inclusive business’ op de agenda van de Nicaraguaanse voedingsindustrie te zetten.

(Foto's: VECO MA en APEN)