Vredeseilanden ontving afgelopen weekend de prijs voor Briljantste Mislukking in de Ontwikkelingssamenwerking tijdens een officiële uitreiking in Amsterdam. De award beloont organisaties die mislukkingen openlijk delen en vertellen hoe ze deze ombogen tot een succes, zodat andere organisaties eruit kunnen leren. In haar inzending beschreef Vredeseilanden hoe een vernuftig kredietsysteem van een boerencoöperatieve in Congo tot stand kwam... dankzij twee mislukte tussenstappen.
Het Instituut voor Briljante Mislukkingen
Geen succes zonder mislukking en zonder mislukkingen geen vooruitgang. Zo luidt het uitgangspunt van het Instituut voor Briljante Mislukkingen dat de award voor beste leermoment in de ontwikkelingssamenwerking uitreikt.
Het Instituut voor Briljante Mislukkingen vindt dat de angst om met mislukkingen te worden geassocieerd het lerend vermogen in de ontwikkelingssector teveel blokkeert. Om openheid te stimuleren is De Briljante Mislukking 2010 Award in de Ontwikkelingssamenwerking ingesteld. Het is de eerste keer dat de award wordt uitgereikt.
Derde keer goede keer voor COOCENKI
In haar inzending beschreef Vredeseilanden hoe een vernuftig kredietsysteem voor de boerencoöperatieve COOCENKI in Oost-Congo tot stand kwam via twee mislukte tussenstappen.
COOCENKI - de Coopérative Centrale du Nord-Kivu - is een unie van 25 dorpscoöperaties die instaat voor de vermarkting van de landbouwproducten van die dorpscoöperaties. Om de aankoop en inzameling van de oogst van de landbouwers te kunnen organiseren, stelde Vredeseilanden rond 2000 een werkkapitaal ter beschikking van COOCENKI. Eerst verstrekte COOCENKI daarmee rechtstreeks kredieten aan de dorpscoöperaties. Deze kregen al snel afbetalingproblemen omdat ze niet gewend waren zulke budgetten te beheren en omdat het geld gezien werd als een anonieme schuld aan het buitenland.
Daarop liet COOCENKI een eigen agent de coöperaties bezoeken. De agent betaalde terplekke het bedrag uit voor de gecollecteerde goederen. Maar omdat hij niet overal kon geraken, werd hij vaak bedot door boeren die zeiden dat een hoeveelheid “vlakbij” beschikbaar was. De hoeveelheid bonen of maïs werd vaak echter niet geleverd.
Zo kwam men met een nieuwe formule: voortaan stelt COOCENKI een bestelbon op waarmee de dorpscoöperatie aanklopt bij de plaatselijke spaar- en kredietcoöperatie. Deze verifieert de waarachtigheid van de bestelbon bij COOCENKI en geeft het nodige krediet, op basis van de spaargelden van de lokale bevolking.
Zo bleek het mogelijk om zonder buitenlandse steun grootschalige commerciële transacties op te zetten. COOCENKI levert sinds 2007 grote hoeveelheden bonen en maïsmeel aan het Wereldvoedselprogramma van de VN. Zonder een efficiënt opkoopsysteem en deze briljante mislukking van tien jaar terug, waren ze daar nooit in geslaagd.
Vredeseilanden als lerende organisatie
Hoewel de prijs voor Briljantste Mislukking een Nederlandse award is, vond Vredeseilanden het belangrijk om als Belgische organisatie deel te nemen.
“Vredeseilanden zoekt via samenwerking met boerenorganisaties, bedrijven en overheden naar manieren waarop boeren hun producten efficiënt op de markt kunnen brengen om zo een waardig inkomen te verwerven. We zetten pilootprojecten op waarvan we de resultaten zo breed mogelijk delen, opdat andere overheden, ngo’s, bedrijven en boerenorganisaties eruit leren en ze overnemen”, vertelt woordvoerster Nele Claeys.
Die aanpak vergt precies dat je regelmatig terugkijkt op de mislukkingen en successen die je onderweg tegenkomt. “Alleen zo kun je de stap zetten van een pilootproject naar grootschalige verandering. Want ontwikkeling is complex. Het is voortdurend uitproberen, botsen, bijsturen en opnieuw proberen. Nog meer dan onze successen, moeten we daarom onze mislukkingen vieren”, besluit Nele Claeys.
- Meer info: http://www.briljantemislukkingen.nl/awardOS/