Overal op het Senegalese platteland klinkt het: “Produceer betere sesam! Verdubbel je productie!” Maar wie houdt zich bezig met de consumenten? Vredeseilanden organiseerde een Dag van de Sesam.
Hoe eet jij sesam het liefst? Zaadjes, gegrild, olie? Heb je sesam liever op je bord of in cosmetica? De manier waarop een product wordt geconsumeerd en hoe het wordt gepromoot, zijn onmisbare aspecten waarover je moet nadenken in de productieketen. Maar zelfs bij de verbetering van productietechnieken wordt er dikwijls weinig rekening mee gehouden. Nochtans heeft het ene zonder het andere heeft niet veel zin.
De oplossing? De hele landbouwketen in kaart brengen. Hierbij is het de bedoeling om de verschillende stappen die een product doorgaat (productie, verwerking, verkoop en consumptie) als een geheel te beschouwen en te analyseren. Dat is de aanpak waarvoor Vredeseilanden kiest, en die meer en meer overgenomen wordt door ander spelers die bezig zijn met landbouwontwikkeling.
Daarom organiseert Vredeseilanden Senegal sensibiliseringsactiviteiten over sesam. Naast de ondersteuning van de productie (boeren ondersteunen om bijvoorbeeld nieuwe teelttechnieken toe te passen), gaat het hier dus ook over de promotie van sesam op de Senegalese markten en informatie over de voedingswaarde van het product. De boerenorganisatie ‘Union des Groupements Associés du Niombato’ (UGAN) wil hedendaagse eetgewoonten in kaart brengen. Ze organiseerden enkele degustatiedagen in Dakar. Dat initiatief mondde daarna uit in de “Dag van de Sesam.”
De laatste jaren daalde de lokale sesamproductie ten voordele van importproducten zoals Thaise geparfumeerde rijst en nieuwe voedingsgewoonten. Maar de lokale granen lijken toch terug populair te worden, dankzij zowel overheidsinitiatieven als de kleine boeren die zich inzetten om hun productiewijzen en tradities te behouden.
Oude gewoonten komen terug en ook het gamma traditionele recepten breidt opnieuw uit. Als ontbijt is er de terugkeer van thiacry au mill (yoghurt met een karnemelkbereiding gemengd met Mill-granen) in plaats van boterbroodjes. Bij het avondeten wordt rijst vervangen door Mill-couscous of fonio.
Vredeseilanden koos de Technische Opleidingscentra voor vrouwen (Centres d’Enseignement technique Féminin of CETF) als partner om sesam te herintroduceren in de Senegalese keuken en zo traditionele recepten te doen heropleven. Deze centra geven opleidingen voor vrouwen, o.a. horecaopleidingen tot chef-kok en restauranthouder. We brachten de sesamverwerkers met de studenten in contact om nieuwe recepten te ontwikkelen. Zo kunnen zij hun klanten (en daarna de grote massa) laten proeven van dit soms nog onbekend oliehoudend product.
De samenwerking tussen Vredeseilanden en CETF mondde uit in een driedaagse workshop waarin sesam op verschillende manieren gebruikt werd in een uitgebreid gamma van zoete en hartige Senegalese en internationale recepten. De vrouwen van CETF ontwikkelden een twintigtal recepten die zullen neergeschreven worden in en kookboekje. Dit zal ter beschikking gesteld worden van alle technische centra (CETF) en de vrouwen die sesam verwerken.
Deze eerste aanzet tot een lange samenwerking was een echt succes voor alle betrokken partijen en zal zonder twijfel voortgezet worden zodat sesam (en wie weet, andere lokale producten) stilaan weer toegang vinden tot alle Senegalese keukens en gezinnen.
Caroline Amrom, vertaling Kaat Van Ongeval
