Millennials on the Move: Een nieuwe impuls voor een vergrijzende sector

De Indonesische regering heeft 2019 uitgeroepen tot het jaar van de heropleving voor de Indonesische boeren. Er werden stappen gezet om toegang tot kapitaal, markten en technologie te verbeteren en zo de productiviteit te verhogen. Er gaat veel aandacht naar het het aanmoedigen van duizenden landbouwers om de stiel voort te zetten, omdat zij de ruggengraat van de landbouw vormen, nu en in de toekomst. Daarnaast worden er veel inspanningen gedaan om ook Millennials in de waardeketens te betrekken.

In Millennials on the Move geven we een overzicht van recente vooruit gang, de lessen en verwezenlijkingen. Een voorbeeld van hoe we een verouderende sector een nieuwe impuls kunnen geven.

De landbouw is van cruciaal belang om de groeiende Indonesische bevolking te voeden. Een bevolking die in 2045 naar verwachting 319 miljoen mensen zal tellen. De landbouwsector is goed voor 13,5% van het bruto binnenlands product (BBP) van Indonesië en 38% van de werkgelegenheid (Wereldbank, 2016). Hieruit blijkt dat de landbouwsector in Indonesië een van de meest levendige en dynamische sectoren is. Toch staat de sector voor een belangrijke uitdaging als gevolg van de vergrijzing van de landbouwbevolking. Terwijl werknemers in deze sector alsmaar ouder worden, gaan steeds minder jonge mensen aan de slag in de landbouw.

In 2013 meldde het Ministerie van Landbouw al dat de meeste boeren in Indonesië ouder waren dan 45 jaar. Ook het Indonesisch bureau voor de statistiek (2013) bracht een zorgwekkend feit aan het licht, blijkt dat de arbeidsparticipatie in de landbouwsector tussen 2008 en 2012 een negatieve trend te zien geeft. De laagste participatiegraad tekende zich af in de groep jongeren van 15-29 jaar (zie figuur 1). Uit het rapport blijkt ook dat het aantal Indonesische boeren gestaag afneemt met 1,4% (zie figuur 2). Als er geen nieuwe boeren bijkomen zetten we de toekomst van onze voedselzekerheid en de duurzaamheid van onze landbouw op het spel.

• Jongeren bekijken het beroep van landbouwer als minder prestigieus, met een hoog risico, weinig zekerheid, arbeidsintensief en ook een beetje als een vuil beroep.
• Aangezien de meeste landbouwers arm zijn, denken jongeren dat het beroep van landbouwer minder rendabel is in vergelijking met een baan in de industriële sector.
• Jongeren krijgen geen steun van hun ouders om boer te worden. De meeste ouders willen niet dat hun kinderen landbouwer worden en ze moedigen hun kinderen aan om te kiezen voor meer prestigieuze ‘maatpakjobs’.
• Jongeren hebben geen landbouwcapaciteiten of vaardigheden, noch op het gebied van de productie, noch op het vlak van agro-business. Ook op scholen is er een gebrek aan kennis over de productie, verwerking en handel in de landbouw.
• Jongeren hebben een beperkte toegang tot én weinig vat op productiemiddelen (land, kapitaal) en markten.
• Er zijn zeer weinig georganiseerde groepen van jonge boeren voor samenwerking en uitwisseling van informatie en ideeën.
• De industrialisering heeft een sterke invloed op de voorkeur van jongeren voor een baan. Jonge en geschoolde arbeidskrachten kiezen ervoor om hun dorp te verlaten en te migreren om een betere baan te vinden in de stad.

63 miljoen van de productieve bevolking in IndonesIë behoort tot de zogenaamde Millennials, in de leeftijd van 25-35 jaar (Bappenas, 2015). Millennials worden formeel gedefinieerd als degenen die geboren werden tussen 1982-2000 en bijgevolg in het begin van de eenentwintigste eeuw volwassen zijn geworden (Naderi & Steenburg, 2018). Volgens het IDN-onderzoeksinstituut maken de Millennials *zo 24% uit van de Indonesische bevolking. *Millennials kan je niet zomaar als een homogene groep behandelen, in grote lijnen worden 2 groepen onderscheiden, de Juniors en de Seniors.

Het betrekken van Millennials bij landbouwbedrijven is een belangrijk deel van de aanpak van Rikolto. Op het Rikolto* Knowledge Café* leer-evenement op 14 december 2018 nodigden we onze partnerorganisaties uit om samen te bekijken hoe meer jongeren in de landbouw konden betrokken worden. Uit deze oefening kwamen zes motivaties zijn naar voor die jongeren kunnen aanzetten om aan de slag te gaan in de agro-business.

1. Verbetering van het levensomstandigheden in hun woonplaats. Millennials leveren graag een bijdrage aan hun eigen omgeving door het verbeteren van de lokale levensomstandigheden. Ze zijn zich bewust van het potentieel van hun woonplaats, waaronder de landbouwsector. Ze weten dat velen uit hun omgeving leven van de landbouw, het ligt voor de hand om daar ook deel van uit te maken.

2. De opbrengst van goede landbouwbedrijven. Veel Millennials willen werken aan het verbeteren van landbouwbedrijven om ze rendabeler te maken, bijvoorbeeld door producten te telen met een toegevoegde waarde. Zij vinden dat de landbouwsector in Indonesië winstgevend kan zijn als deze op professionele wijze wordt beheerd en ook rekening houdt met recente trends. Als boeren kansen kunnen grijpen en hun landbouwbedrijf goed kunnen beheren, zal zich dat ook financieel vertalen. Met de kennis die ze op school of universiteit hebben aangeleerd, beschikken de Millennials over de basisvaardigheden om een agro-business plan te maken.

3. Verbeteringen op vlak van milieu. Veel Millennials willen aan de slag in de landbouw om duurzame landbouwpraktijken toe te passen die het milieu beschermen. Sommige studies suggereren dat Millennials zich, in vergelijking met de oudere generatie, meer zorgen maken over de gevolgen van klimaatverandering. Een goed uitgangspunt om Millennials aan te moedigen om milieudoelstellingen via de landbouw te ondersteunen.

4. De opkomende landbouwtechnologie. De gebruik van digitale technologieën is in snel tempo toegenomen, waardoor de manier waarop landbouwers hun gewassen verbouwen en verkopen veranderd is. De moderne landbouw en de agro-industrie trekken Millennials aan die zich daar graag in willen verdiepen*. Millennials* die ‘digitaal’ opgroeien, kunnen die digitale kennis inzetten om problemen in de landbouw aan te pakken.

5. De terugkeer van de lokale ‘productidentiteit’. Elke regio in Indonesië heeft unieke kenmerken die verband houden met landbouw. Die kenmerken situeren zich zowel op het vlak van plantensoorten, de teeltwijze als de manier van verwerken. Sommige van deze kenmerken zijn echter aan het verdwijnen. Millennials willen dat unieke karakter behouden of nieuw leven inblazen. Zelf in de landbouw aan de slag gaan biedt hen de kans om dit te realiseren.

6. De flexibiliteit en creativiteit bij het werken in de landbouw. Een boer heeft geen strikte routinematige werktijden zoals een ‘9 to 5’ kantoor-job. Millennials zien landbouwondernemerschap als een kans om flexibele werktijden te hebben en om buiten te werken, in de natuur. De landbouw biedt Millennials ook meer kansen om hun creativiteit in te zetten.

Rikolto zorgt ervoor dat het werken met Millennials aandacht krijgt in al onze activiteiten. Die strategieën werden al vertaald in een aantal concrete initiatieven. Een stand van zaken.

1. We betrekken Millennials zowel op het platteland als in de stad door middel van interactieve seminars, studie-uitwisselingen, stages, werkgroepen, wedstrijden en festivals om kennis te verspreiden over duurzame productie en gezonde consumptie. Met die kennis kunnen Millennials een verschil maken en het voedselsysteem op meerdere niveaus verbeteren.
2. Jonge ‘Millennial’ boeren worden beter gevormd door middel van trainingen, boerenveldscholen en kampen voor jonge boeren. Van deze Millennials wordt verwacht dat zij in staat zijn om op een duurzame en innovatieve manier producten van hoge kwaliteit te produceren. Zij moeten de drijvende kracht worden achter effectievere, meer efficiënte en meer winstgevende landbouwwketens.
3. Wij ondersteunen de uitwisseling van ideeën voor het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen door Millennials. We helpen hen bij het opzetten van bedrijven die gelinkt zijn met boerenorganisaties. Deze ondernemingen bieden Millennials de mogelijkheid om een actieve rol te spelen in de landbouwketen.
4. We moedigen boerenorganisaties aan om toegang voor Millennials in hun beleid op te nemen Millennials zullen zo een betere toegang krijgen tot landbouwbedrijven maar ook tot de besluitvormingsprocessen van boerenorganisaties.
5. We verzamelen en delen succesverhalen en verwezenlijkingen van Millennials die een zinvolle bijdrage leveren aan duurzame landbouw. Dat gebeurt via diverse media zoals boeken, artikelen en films. Via deze rolmodellen trekken we andere Millennials aan in de landbouwsector.
6. We brengen Millennials in contact met onderzoeksinstituten, boerenorganisaties, overheidsinstellingen, dienstverleners, NGO's en met de private sectoren zodat zij hun netwerk binnen het hele voedselsysteem kunnen verbreden.

In de cacaosector werken we samen met op Millennials gerichte organisatoren aan het Youth Entrepreneurship Lab, een samenwerkingsverband in Ende, East Nusa Tenggara. YEL is een jongerenplatform voor opleiding en bedrijfsontwikkeling.