‘Kopje per kopje’ werken aan het behoud van uniek Indonesisch woud

De weelderige wouden van het Kerinci Seblat National Park in Jambi staan garant voor een rijke biodiversiteit en herbergen een aantal iconische soorten, zoals de Sumatraanse neushoorn. Om dat ecosysteem te kunnen behouden, is het belangrijk om de mensen die er wonen nauw te betrekken bij de inspanningen voor het behoud ervan. Via het programma ‘geld voor ecosysteem-diensten’ van Rikolto leiden we koffieboeren op tot solide zakenpartners én beheerders van de bossen.

Triyono is één van die koffieboeren. De medewerkers van Rikolto in Indonesië ontmoetten hem voor het eerst in 2015 op een koffiebeurs in Jakarta. Op dat moment nam hij deel aan de expo namens de Community Protection of Geographical Indications Koerintji, een vereniging van koffieboeren in het Kerinci district. "Vroeger teelde ik mijn koffie met weinig kennis van zaken, zowel op het gebied van de teelt zelf als wat het verhandelen van de koffie betreft. Ik verbouwde koffie omdat de meeste boeren in mijn regio dit deden, uit gewoonte eigenlijk." vertelde Triyono.

Na de koffiebeurs stapte Triyono in de samenwerking van Rikolto met een groep koffieboeren van Kerinci. Vanaf het begin toonde hij zich enthousiast om bij te leren over de handel in koffie en manieren om koffie op een duurzaam manier te telen. "We zijn eerst begonnen met het introduceren van betere en meer duurzame landbouwtechnieken bij de boeren, daarnaast moedigden we de koffieboeren aan om een coöperatie op te richten. In 2017 werd dan Barokah (Koerintji Barokah Bersama Cooperative) opgericht", aldus Firman Supratman, coördinator van ‘Betaling voor ecosysteem-diensten’ programma bij Rikolto in Indonesië.

In de periode 2017-2018 heeft Rikolto Barokah op heel wat vlakken bijgestaan om de coöperatie te helpen versterken. In de eerste plaats werd gewerkt aan het verhogen van de kwaliteit van de koffie. Om de boeren te stimuleren ging Rikolto mee op zoek naar kopers die bereid waren om een hogere prijs te betalen voor duurzaam geproduceerde kwaliteitskoffie.

Toewijding, vastberadenheid en passie

Vroeger ‘smaakte’ de koffieoogst vaak bitter voor de boeren. De teelt en de verwerking van de koffie liet veel te wensen over, met alle gevolgen van dien wat de kwaliteit betreft. De Rikolto-medewerkers startten daarom met opleidingen en brachten de boeren ook in contact met kopers en andere belangrijke spelers in de koffieketen.

De opleidingen en de aanpassingen op het vlak van de teelt, de behandeling en verwerkingstechnieken werden volgehouden tot de boeren in staat waren om Arabica specialty koffie van constante kwaliteit te produceren. Die volgehouden inspanningen werden in 2017 bekroond met een eerste plaats op de Jakarta Coffee Week en de Indonesische Specialty Coffee Contest 2017 met een cupping score van 88,29. Een mooi resultaat dat de boeren van Barokah nog meer vertrouwen gaf om verder te werken aan de verbetering van de kwaliteit van hun product.

2018 werd dan ook een druk en lucratief jaar voor Barokah. De coöperatie won een tweede plaats op de Indonesische Specialty Coffee Contest 2018 met een cupping score van 90,44 , nog hoger dan de score van het jaar ervoor. Nog in datzelfde jaar werd Triyono uitgenodigd door de Specialty Coffee Association of Indonesia (SCAI) om met hun eindproduct Barokah te vertegenwoordigen op de Specialty Coffee Week in Hanoi, Vietnam. En als kers op de taart werd de Arabica koffie van Barokah in oktober 2018 op het Salon International de l'Agroalimentaire (SIAL) in Parijs bekroond met de titel Bronze Gourmet. Deze resultaten zeggen heel veel over de toewijding, passie en vastberadenheid die de leden Barokah in de voorbije jaren tentoon spreidden . "De onderscheidingen en tentoonstellingen hebben ons in de schijnwerpers gezet. De vraag is groot. Barokah staat nu bekend om zijn specialty koffie. Kopers staan in de rij in ons kantoor", aldus Triyono.

Door die mooie resultaten kreeg het merk Barokah faam in de koffiesector en slaagde de coöperatie erin om haar markt aanzienlijk uit te breiden. Zo leverden ze groene koffie aan bedrijven als MTC, Vigilante en The Q Coffee, die de koffie respectievelijk naar Australië, de VS en Duitsland exporteerden. Ook de binnenlandse vraag naar koffie nam toe. Die toename van de afzet betekende heel veel voor de boeren. Barokah kon de boeren een betere prijs garanderen en daardoor kon men de boeren ook overtuigen dat duurzaam geproduceerde koffie ook winstgevend kon zijn.

Maar naast de winst voor de boeren is er nog goed nieuws. Na het toepassen van de nieuwe en duurzame landbouwtechnieken op hun velden toepasten, merkten de boeren dat eerder verdwenen vogelsoorten die zich weer kwamen nestelen in schaduwrijke koffieplantages. "We zijn blij te weten dat onze inspanningen om koffie duurzaam te verbouwen bijdragen aan een gezonder milieu. We zullen deze manier van werken blijven promoten bij alle koffieboeren in Kerinci," voegt Triyono er nog enthousiast aan toe.