‘Geen GSM-signaal, geen computer en geen electriciteit’, had Novia ons licht geamuseerd gewaarschuwd. Vanuit Polman bereiken we het dorp na een nachtelijke rit langs hobbelige wegen, benieuwd naar ons eerste gastgezin in de cacaoplantages. De verwelkoming is warm, het onthaal erg gastvrij. Ook de haan en de kippen laten de hele nacht horen hoe blij ze zijn met onze komst. We worden wakker in een dorp dat bruist van activiteiten. En al vroeg in de morgen lijkt iedereen in huis in de weer om ons een fantastisch ontbijt voor te schotelen.
Duurzame landbouw op de cacaoplantage
We wandelen, samen met mas Peni van Vredeseilanden en de afgevaardigden van de lokale NGO WASIAT en de landbouworganisatie AMANAH naar de cacaoplantages. Voor alle huizen die we in het dorp passeren, liggen cacaobonen te drogen. Dat drogen, echt goed drogen is van wezenlijk belang. Een cacaoboon is immers pas echt kwaliteitsvol als ze maximum 8% vocht bevat. In goede omstandigheden betekent dat een droogtijd van ongeveer vijf dagen.
Op de cacaoplantage tonen onze gastheren hoe ze met volle overtuiging aan duurzame landbouw doen door zoveel mogelijk chemische meststoffen en pesticiden te bannen. Alles wordt gerecycleerd, verdund, gebruikt en hergebruikt. Niets gaat verloren. En het loont, want na controle vorige week kreeg de cacaocultuur hier alweer het certificaat UTZ Certified , de internationale keuring voor duurzame landbouw, voor een volgende periode mee. Duurzame landbouw zorgt niet alleen voor een langer gebruik van de vruchtbare gronden maar ook voor een hogere prijs en een betere positie op de internationale markten.
Een exportfirma die meer doet dan enkel afnemen
De laatste jaren wordt er binnen de landbouwersorganisatie enorm ingezet op enerzijds deze kwaliteitsverbetering en anderzijds de bijhorende marketing.
WASIAT, een lokale NGO met een kantoor in Polman, was en is onontbeerlijk in dit proces. Sinds 2010 sloegen WASIAT en Vredeseilanden de handen in elkaar. Het partnerschap resulteerde in informatiedoorstroming, TOT’s (‘training of trainers) en rechtstreekse contacten met ARMAJARO, een grote internationale exporteur van cacao.
Deze exportfirma betekent voor de boeren veel meer dan enkel afnemen van hun productie. ARMAJARO verkent immers de verbruikersmarkt, geeft aan waar er bijsturing nodig is in het productieproces van de boeren en bereidt de landbouworganisaties mee voor op het behalen van de nodige kwaliteitslabels, waaronder het ICS (International Control System), om betere verkoopsvoorwaarden te verkrijgen. Bovendien genieten de boeren bij ARMAJARO de faciliteit om, in het geval van een te lage internationale dagprijs, hun cacaobonen gratis op te slaan, tot de marktprijs gunstiger is om te verkopen.
Het is hier overduidelijk dat ‘togetherness’ werkt. De resultaten van de partnerschappen die in Polman gesloten werden tussen AMANAH, WASIAT, Vredeseilanden en ARMAJARO zijn daar een overtuigend bewijs van. Geen wonder dat Mas Peni ervan droomt dit model uit te breiden naar andere regio’s. Wij zullen hem en Vredeseilanden daarin zeker ondersteunen door het Polmanverhaal in Vlaanderen beeld woord te geven.
En voor ons vertrek uit het dorp nemen zij en wij een laatste groepsfoto, als blijvende herinnering aan een gastvrij en warm samen zijn in een kleine dorpsgemeenschap met fantastische waterval.
Tekst: Ingrid Adriaensen & Bénédicte Dieltens, vrijwilligers Vredeseilanden. Foto: Annelies De Keyser.