Brief aan Belgische landbouwministers pleit voor Europees landbouwbeleid dat boer én leefmilieu helpt

In een brief gericht aan de Belgische en Vlaamse ministers van Landbouw vraagt Voedsel Anders, een brede beweging van middenveldorganisaties waar Rikolto deel van uitmaakt, om te pleiten voor een duurzaam voedselsysteem waar zowel boer als leefmilieu beter van worden. Op 11 en 12 december vindt de Europese landbouwraad plaats. Landbouwministers van alle lidstaten zullen dan debatteren over de toekomst van het Europees landbouwbeleid.

Op 29 november kwam de Europese Commissie naar buiten met een eerste voorstel voor de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Het voorstel stelde teleur: duidelijke en meetbare Europese doelen ontbreken en de Commissie blijft vasthouden aan het oude systeem van de rechtstreekse inkomenssteun. Onder dat systeem gaat 80% van de subsidies naar slechts 20% van de boeren die niet per sé beter presteren op vlak van duurzaamheid. Een stimulans om echt duurzaam te boeren ontbreekt in het voorstel van de Commissie. De race to the bottom die in Vlaanderen 4 boeren per week doet stoppen wordt onverminderd voortgezet.

Het huidige GLB is nochtans dringend aan een radicale ommezwaai toe. Dat werd onlangs nog bevestigd door wetenschappers. De conclusies van hun rapport luidden dat het Europees landbouwbeleid zijn doelen niet haalt, zowel sociaal-economisch als op het vlak van natuur, milieu en het klimaat.

Ook een kwart miljoen burgers lieten hun stem horen voor een meer toekomstbestendige landbouw tijdens de publieke GLB-consultatie dit voorjaar. Ruim 20.000 Belgen namen deel, vijftien bekende Vlamingen deelden hun mening op de website van Voedsel Anders.

"Het Europees landbouwbeleid zit vandaag vol systeemfouten die ten koste gaan van boer en natuur", zegt Freek Verdonckt van Natuurpunt, een van de organisaties die het initiatief nam voor de brief. "Die fouten krijg je er alleen uit met een radicale hervorming en een herverdeling van de subsidies. Boeren moeten weer een eerlijk inkomen krijgen om binnen de ecologische grenzen van onze leefomgeving, gezond voedsel te kunnen produceren. Wij vragen dat België een voortrekkersrol op zich neemt in het Europese debat."

"Het huidig landbouwbeleid blijft inzetten op competitiviteit met verhoogde productie aan een zo laag mogelijke prijs. Boeren en natuur, in Europa en in het Zuiden zijn er vaak het slachtoffer van", zegt Thierry Kesteloot van Oxfam-Solidariteit. "Duurzaam voedsel heeft een prijs. Voor de 43 miljoen Europeanen die zich dagelijks geen kwalitatief voedsel kunnen veroorloven , moet een duurzaam landbouwbeleid samengaan met een sterk sociaal beleid. Het nieuw gemeenschappelijk beleid moet zowel duurzame landbouw als het recht op kwalitatieve voeding als doelstelling hebben."

De ondertekenaars van de brief vragen om directe betalingen uit te faseren en te vervangen door resultaatgerichte beloningen voor boeren die naast voedsel consequent bijdragen aan leefmilieu en maatschappij. Op die manier geeft het GLB een duidelijke economische stimulans aan toekomstgerichte landbouwers die de landbouwgemeenschap en het platteland opnieuw veerkrachtig maken. Het is daarnaast cruciaal dat het GLB maatregelen treft opdat boeren opnieuw een fair inkomen kunnen halen uit hetgeen zij produceren.

Voedsel Anders is een beweging waarin ruim 15 organisaties samenwerken om agro-ecologie als toekomst voor de landbouw naar voor te schuiven. Voor deze brief kropen volgende organisaties in hun pen: Natuurpunt, Oxfam Solidariteit, Bond Beter Leefmilieu, Wervel, Vredeseilanden / Rikolto, Greenpeace, Broederlijk Delen, Velt, Oxfam Wereldwinkels, Bioforum en West-Vlaamse Milieufederatie