Kambale Kamavu Déo is directeur van de Congolese organisatie APAV (Association des Producteurs Agricoles de Vuhimba). In Bunyuka, Noord-Kivu werkt de organisatie samen met Vredeseilanden rond de aanleg van groententuinen en de productie van zaden. Vredeseilanden ondersteunt APAV ook bij de zoektocht naar nieuwe markten voor de producten van de boeren. In oktober 2007 bezocht Déo België.
Déo, waarom dit bezoek aan België?
Dit was eigenlijk het tweede deel van een uitwisseling die opgezet was door de Belgische ambassade in Kinshasa. In mei 2007 ontvingen we in Congo een delegatie uit België met mensen uit de politieke en economische wereld. Het tweede deel van die uitwisseling bestaat uit mijn bezoek. Op mijn beurt bezoek ik hier allerhande bedrijven, universiteiten en andere organisaties die voor APAV veel kunnen betekenen.
Zo hebben we nu een partnerschap gesloten met Somers Seeds, een onderneming die gespecialiseerd is in de verdeling van zaden. Somers verpakte en verscheepte al zaden naar Afrika. Door ze nu bij ons te laten produceren en ze dan verder te verdelen in de regio, sparen we dus kilometers uit.
APAV zal voor Somers 10 ton bonen produceren en daarnaast nog zaden leveren voor amarant, tomaten, tomatillo’s en andere gewassen. Een belangrijkste stap voor onze organisatie, want de samenwerking gaat verder dan dat. We winnen er ineens een pak kennis mee bij op het vlak van technologie en internationale handel.
APAV bouwde met de steun van Vredeseilanden een weg van de bergen naar de Graben-vlakte. Hoe staat het daarmee?
Het stuk tussen Bunyunka en de Grabenvlakte is klaar en loopt over 10 km. Voor de boeren die hun land op de Grabenvlakte hebben, is het een wereld van verschil om hun oogst van de velden naar de hoger gelegen stad te brengen om ze daar te verkopen.
Nu er een goede verbinding is tussen de vlakte en de stad, is er in de Grabenvlakte veel meer mogelijk dan alleen landbouw. Er kan een hele gemeenschap rond groeien. Door het aanleggen van dat ene stuk weg, is er een hele dynamiek op gang gebracht van andere infrastructuurprojecten. Naarmate er schooltjes, hospitalen, enz bijkomen, wordt het gebied echt bewoonbaar. De mensen noemen het gebied nu “leur paradis”
Een andere organisatie, IFDC, bestudeert nu of ze de weg nog 30 km kunnen doortrekken doorheen de vlakte. Die verbinding zou voor de boeren nog extra afzet kunnen betekenen. Maar er zal nog hard gewerkt moeten worden eer het zover is. Ingenieurs zijn nu bezig met een voorstudie.
APAV is een partnerorganisatie van Vredeseilanden. Wat betekent die samenwerking voor jou?
In mijn ogen is Vredeseilanden een brug. Enerzijds een brug tussen Congo en België die veel dingen mogelijk maakt. Voor heel wat projecten die we opgezet hebben, konden we beroep doen op fondsen uit België, zoals het Belgisch Overlevings Fonds. Zonder die investeringen stonden we nooit waar we nu staan.
Anderzijds is Vredeseilanden een brug tussen verschillende organisaties. Vredeseilanden brengt ons in contact met andere boerenorganisaties, maar ook met bedrijven, universiteiten,... Door uit de ervaringen van anderen te leren, zien we zelf dikwijls nieuwe mogelijkheden en kunnen we leren uit de fouten van anderen.
Hier in België horen we vooral iets over Congo als er nog eens een minister op bezoek gaat of als er weer geweld oplaait. Hoe schat jij de situatie vandaag in Congo in?
Overal waar ik ga zeg ik tegen de mensen dat de situatie niet zo slecht is als in de media wordt weergegeven. Ja, de situatie is hier en daar onrustig, maar dat is in kleine delen van het land, en dat land is gigantisch.
Congo kampt natuurlijk nog met grote problemen. En toch is er verandering. De trein staat weer op de rails, maar om hem vooruit te laten gaan, hebben we steun nodig.
Er is ook nood aan een mentaliteitswijziging. De mensen moeten zich weer verantwoordelijk gaan voelen en corruptie afzweren. Ik zie rond mij dat de Congolezen kunnen en willen werken, maar ze hebben nu meer dan ooit nood aan een regering die zich verantwoordelijk gedraagt.
Ik vergelijk Congo wel eens met een lichaam. Dat lichaam heeft al zijn ledematen en ze werken goed, maar er ontbreekt nog een hoofd. En dat hoofd is een sterke, verantwoordelijke regering.