Cacao van topkwaliteit uit Ecuador
Cacao van topkwaliteit uit Ecuador
Ecuador is de grootste exporteur van hoge kwaliteitscacao op wereldniveau, beter bekend als “Fine Flavour Cocoa”. Het land heeft zijn eigen cacaovariëteit, 'National' of 'Arriba' genaamd, die door de bekendste chocolatiers wereldwijd enorm gewaardeerd wordt. Zij zijn dan ook bereid om er hoge prijzen voor te betalen. Maar... de ‘National' variëteit is vrij onderhevig aan ziektes en dus verkiezen meer en meer boeren om andere variëteiten te telen. De chocolade die daarvan gemaakt wordt, is niet zo fijn van smaak, maar de planten zijn wel resistenter aan ziektes en dus is de opbrengst groter. Om winst te kunnen maken, moeten de boeren veel meer planten kweken, want de gemiddelde verkoopprijs ligt een stuk lager.
Hoge kwaliteitscacao daarentegen is wel winstgevend op kleine percelen, en dus vormt ze een ideale variëteit voor kleine boerenfamilies die minder land hebben. Als ze leren hoe ze de ziektes onder controle kunnen houden. Bovendien, als er geen nieuwe 'National' planten meer gekweekt worden, zou dit op lange termijn ertoe kunnen leiden dat de originele plant uitsterft. Het Ecuadoraanse Ministerie van Landbouw werkte dan ook een plan uit om de 'Fine Flavour cacao' te promoten, want zij beschouwen dit als een strategisch product voor de nationale economie. Vredeseilanden sluit zich aan bij dit plan.
Vredeseilanden werkt in de kustprovincie Esmeraldas, in het noordwesten van Ecuador. 29% van de bevolking leeft er van de landbouw, het grootste deel onder de armoedegrens. Onze belangrijkste partner in de regio is de “Vereniging van de 'Arriba'-Cacao Producentenorganisaties in Esmeraldas” (UOPROCAE), een vereniging van 7 boerenorganisaties die werd opgericht in 2012 en die samen meer dan 387 boerenfamilies vertegenwoordigt. De “Bio Cacao Producentenassociatie van het Atacames Kanton” (APROCA) is een van haar filialen. Ze telt 116 leden en werd opgericht in 2005.
Samen met de Ecuadoriaanse regering en de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) willen we de toekomst van kwaliteitscacao te verzekeren en vooral jongeren meer kansen te geven in de sector. In dit project is ook PACARI partner, een Ecuadoriaans chocolade bedrijf. Samen met hen willen we de kwaliteit van de cacao verbeteren en de producenten een betere positie geven in de cacaoketen.
Uitdagingen
- De productiviteit is laag door verouderde landbouwpraktijken. Er is nauwelijks watertoevoer op de velden en er wordt weinig meststof gebruikt. Met betere landbouwprocedures (o.a. betere snoeimethodes) zou de opbrengst exponentieel verhogen.
- De cacaoboeren zijn slecht geïnformeerd over hoe de sector in elkaar zit, welke variëteiten goed scoren, hoe de prijs gevormd wordt. Ze hebben het moeilijk om de kwaliteitscertificaten voor de Europese markt te bekomen en te behouden.
- UOPROCAE geeft nauwelijks kansen aan jongeren en vrouwen. De meeste leden zijn mannen ouder dan 30 jaar.
- Jongeren hebben nauwelijks toegang tot aangepast onderwijs. Ze hebben geen technische kennis waarmee ze de organisatie op lange termijn kunnen doen groeien.
- Sommige studies wezen uit dat er een hoog cadmiumgehalte in de cacaoplanten aanwezig is. Dit probleem moet onderzocht worden om de voedselveiligheid en de prestige van de Ecuadoriaanse kwaliteitscacao te behouden.
- Door de trend om Fine Flavour Cacao te vervangen door variëteiten die lager zijn van kwaliteit, maar meer opbrengen (vooral CCN51), is er minder diversiteit. Meer monocultuur verhoogt de kwetsbaarderheid voor ziektes.
Strategieën
- Om de opbrengst per plant te verhogen organiseren we een technische opleiding in drie stappen op modelboerderijen:
- Installatie van een irrigatiesysteem op 10 boerderijen.
- Training van gespecialiseerde snoeiteams.
- Informatie over en toepassing van biologische bemesting;
- Om het Bio- en hoge kwaliteitscertificaat te behouden, werken we aan een intern controlesysteem: alle UOPROCAE leden moeten zich aan dezelfde regels houden om de gevraagde kwaliteitsstandaarden te kunnen bereiken.
- We geven advies aan UOPROCAE om een sterke organisatie te worden, die open staat voor de mening van al haar leden, ook de vrouwen en jongeren.
- We nemen deel aan het onderzoek i.v.m. het cadmiumgehalte in de cacao planten, om uit te zoeken of de waarden binnen de toegelaten normen liggen en wat de beste strategieën zijn om deze te verminderen.
- Om de samenwerking tussen PACARI en UOPROCAE officiëel te maken, zorgen we ervoor dat beide partners contracten op langere termijn opstellen met afspraken op jaarbasis. Zo zal de onderhandelingspositie van boeren verbeteren.
- We promoten de Nationale Ronde Tafel van cacao als middel om de coördinatie tussen de verschillende spelers in de cacaoketen in Esmeraldas te verbeteren.
- Om meer kansen voor jongeren te creëren, coördineert Vredeseilanden een pilootproject met de VVOB en de regering om een Technisch Productieprogramma te introduceren. De cursus duurt een jaar en is een aanvulling op het diploma van de Hogeschool. Jongeren worden opgeleid in de productie en vermarkting van fine flavour cacao.
- We zullen de resultaten van dit pilootproject met de 2 boerenorganisaties UOPROCAE en APROCA en het cadmium onderzoek gebruiken om het cacaobeleid van het Ministerie van Landbouw te beïnvloeden.
Noodhulpkits afgeleverd
Op 16 april 2016 werd Ecuador opgeschrikt door een aardbeving met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter. De aardbeving trof helaas ook een deel van de boerenfamilies waarmee we samenwerken. Velen onder hen leven nu tijdelijk in tentenkampen die in allerijl werden opgericht in de armste dorpjes.
Met giften uit het noodfonds van Vredeseilanden konden we 40 families in de kustregio ondersteunen. Collega's bezorgden 110 noodhulpkits (zeep, shampoo, tandpasta en klein speelgoed voor de kinderen) aan de families die lid zijn van onze partnerorganisatie UOPROCAE en aan verscheidene tentenkampen en gebouwen waar de getroffen families onderdak vinden. Daarnaast werden ook milieuvriendelijke waterfilters geïnstalleerd in niet-officiële tentenkampen. Deze waterfilters filteren regen – en bodemwater tot drinkbaar water, want in de tentenkampen is er watertekort.
Op middellange termijn zal Vredeseilanden de cacaoboeren in het getroffen gebied extra ondersteunen. We zullen vorming geven over nieuwe snoei- en oogsttechnieken en gespecialiseerde snoeiwerktuigen aankopen.
Snoeilessen
7u30. De zon schijnt hard op de site van APROCA. Een paar boeren zijn al begonnen met de voorbereidingen, anderen zijn nog onderweg. Eén voor één komen ze aan, op de moto, in een pickup, met de bus of te voet. Iedereen kent de agenda van vandaag: ze krijgen lessen in het snoeien van de cacaobomen. Ook een paar studenten vervolledigen de groep: zij doen hun stage bij APROCA. Het landschap is schitterend. Esmeraldas heeft haar naam van "groene provincie" niet gestolen.
"Jullie weten allemaal waarom jullie hier zijn," begint Raul, de lesgever. "Eén of twee keer per jaar de cacaoplanten snoeien is heel erg belangrijk. Soms vergeten we het, maar een cacaoboom heeft licht nodig. En ook al lijken de bomen in goede gezondheid, te grote bomen zorgen ervoor dat de zon niet tot aan de onderste takken schijnt. En de zijtakken en bladeren zorgen ervoor dat er niet genoeg vruchten aan één tak zullen groeien."
En hij legt uit: we hebben deze lessen vroeger wel aan de boeren gegeven, maar aangezien er nauwelijks machines beschikbaar waren, gingen de boeren er niet mee aan de slag op hun velden. We hebben nu meer machines aangekocht, met steun van Vredeseilanden. En nu gaan we hen nog eens uitleggen hoe ze de machines precies moeten gebruiken en repareren indien nodig.
Calixto Romelu, de manager van APROCA, vertelt nog eens aan de boeren: "Jullie weten dat de machines niet van ons zijn, maar van jullie, onze leden. Als je gebruik wilt maken van de machines, kom dan naar ons kantoor, vul een formulier in. De machine kuren kost 3 dollar per dag. Met dat geld zullen we de machines onderhouden en repareren indien nodig."
Eén van de deelnemers aan de opleiding is Maritza Tello, de coördinator van het project van Vredeseilande dat jongeren meer kansen wil geven in de landbouw. Ze vertelt dat ze een enquête heeft gedaan bij de leden van APROCA. Resultaat: de gemiddelde leeftijd is 51 jaar... Reden te meer om jongeren te laten deelnemen aan dit soort opleidingen, en hen een praktische vorming te geven. In totaal kregen 80 mensen de training.
(info: Siska Marrécau)
Onze doelstelling is om 387 families in UOPROCAE rechtstreeks te ondersteunen en onrechtstreeks 15000 anderen die betrokken zijn in de cacaosector.
Wat hebben we al bereikt en wat willen we bereiken tegen 2017?
Eind 2015 hebben PACARI en UOPROCAE een handelsakkoord voor drie jaar ondertekend. Dat geeft alvast meer zekerheid en vertrouwen aan de producenten. Dit verwachten we tegen eind 2017:
- Ten minste 20 studenten zullen deelgenomen hebben aan het Technical Production High School Diploma met specialisatie in de cacaoproductie.
- Een hogere productie van de 10 hectaren dankzij irrigatiesystemen met als gevolg een stijgende belangstelling van andere producenten voor deze techniek.
- APROCA zal twee gespecialiseerde snoeiploegen hebben met elk 10 leden.
- Een hogere productie van de 30 hectaren dankzij geprogrammeerde bemestingssystemen met als gevolg een stijgende belangstelling van andere producenten voor deze techniek.
- Dankzij haar Intern Controlesysteem zal UOPROCAE haar Bio- en fairtradecertificaten behouden.
- Herstructurering van UOPROCAE: eenvoudig en doeltreffend met deelnemende platformen voor jongeren en vrouwen.
- Oprichting van een nationale strategie voor Fine Flavour Cacao gestuurd door de Nationale Ronde Tafel van Cacao.
- Presentatie van het onderzoek en toepassing van strategieën om het gehalte van cadmium in cacao te verlagen.
Wat zijn onze verwachtingen op lange termijn?
- Onder leiding van de Nationale Ronde Tafel van Cacao wordt er een nieuw officieel beleid gemaakt dat de toepassing van een Ecuadoriaanse reputatie van fine flavour cacao vergemakkelijkt.
- De veiligstelling van de fine flavour cacao handel op wereldniveau: dankzij duurzame en technische productiemethodes zullen de uitdagingen van de klimaatsverandering overwonnen kunnen worden en kunnen de boeren overtuigd worden om door te gaan.
- Jongeren met een opleiding in productie en vermarkting van fine flavour cacao zullen de toekomst van de cacaohandel veilig stellen.
